Czym jest wizualizacja?

Czy wizualizacja ma coś wspólnego ze snem?/fot. Fotolia
Czy wizualizacja aktywuje nasze przeżycia i doświadczenia? Czy wyobraźnię można porównać do snu, halucynacji lub wizji? Czym się różni wyobraźnia dziecka od człowieka dorosłego? Czy wizualizacja pomaga nam w życiu codziennym?
/ 13.05.2011 10:01
Czy wizualizacja ma coś wspólnego ze snem?/fot. Fotolia

Definicje i poglądy

Istnieje wiele definicji wizualizacji.

F. Paul-Cavailler (1992, s. 62) uważa, że jest ona procesem aktywizowania doświadczeń zmysłowych (percepcyjnych) i emocjonalnych w celu wykorzystania zgromadzonych zasobów psychicznych dla przyszłych planów i ich realizacji.

Podkreśla on zatem rolę doświadczeń i przeżyć człowieka zgromadzonych w czasie całego życia, a wizualizację traktuje jako proces ich aktywizowania.

Nieco inaczej patrzy na problem wizualizacji P. Fanning (2001, s. 18). Według niego wizualizacja jest to świadome i zależne od twojej woli tworzenie wrażeń zmysłowych, aby się zmienić.

Nie jest więc konieczne docieranie do przeszłych doświadczeń zmysłowych i emocjonalnych człowieka, ale wystarczy korzystać z umiejętności tworzenia wrażeń zmysłowych.

Wizualizacja, według P. Fanninga (tamże, s. 18), jest świadoma, co odróżnia ją na przykład od snów; zależna od woli, co odróżnia ją między innymi od halucynacji czy wizji. Od normalnej percepcji lub procesów poznawczych odróżnia ją to, że jest procesem twórczym, doznania podczas niej występujące są nieraz fantastyczne, nieprawdopodobne.

Nieco enigmatyczną definicję wizualizacji podaje H. Kampf (1997, s. 49). Jego zdaniem jest to zastosowanie wyobraźni do osiągania tego, co chce się osiągnąć. W odróżnieniu od pierwszych dwóch autorów podkreśla on jednak, że należy wizualizować, będąc w stanie alfa (to znaczy, gdy w mózgu przeważają fale o częstotliwości 8 do 13 Hz, wolniejsze niż fale beta występujące w stanie czuwania, lecz dające głębszy stan świadomości). Potrzebę wejścia w stan alfa tłumaczy on tym, że: W stanie alfa koncentrujemy swoją uwagę, podczas gdy w stanie beta (normalne czuwanie) nie można zmusić mózgu do takiego skupienia, zbyt wiele jest bowiem sprzecznych ze sobą rzeczy, którymi musi się zająć równocześnie ( tamże, s. 50).

W ujęciu S. Gawain (1991, s. 11) wizualizacja zyskuje wymiar uniwersalny, jest traktowana nie tylko jako naturalna funkcja wyobraźni, alei główna moc twórcza wszechświata, z której nieustannie, mniej lub bardziej świadomie, korzystamy. Co więcej, autorka podkreśla, że wizualizacja może przybrać formę zarówno tworzenia w wyobraźni obrazów mentalnych, jak i słowną, a nawet rysowania ilustracji czy wyobrażeń.

Zobacz też: Wizualizacja, czyli jak wykorzystać wyobraźnię?

Wyobraźnia dziecka

Powyższe pojęcia wizualizacji nie precyzują, czy odnoszą się do dorosłych, czy do dzieci. Rolę wizualizacji w pracy z dziećmi podkreśla jednak J. Day (1997, s. 13–14), tłumacząc to tym, że dzieci mają naturalną potrzebę twórczej gry imaginacyjnej, co sprawia, że niemal bez wysiłku przychodzi im świadome sterowanie wyobraźnią.

Sformułowała ona pojęcie twórczej wizualizacji, która polega na świadomym wykorzystaniu twórczej wyobraźni, aby rozwiązywać codzienne problemy: osiągać cele, pokonywać przeszkody, a także poszerzać świadomość i podwyższać jakość życia.

Zobacz też: Na czym polega trening biofeedback?

Fragment pochodzi z książki „Wspomaganie rozwoju dzieci nieśmiałych poprzez wizualizację i inne techniki arteterapii” autorstwa Joanny Gładyszewskiej-Cylulko (Wydawnictwo Impuls, 2010). Publikacja za zgodą wydawcy.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA